Czym są formy wtryskowe i jak powstają?

Formy wtryskowe znajdują zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu, obejmując branżę spożywczą, elektroniczną oraz motoryzacyjną. Ich główną funkcją jest kształtowanie tworzyw sztucznych, zwłaszcza w przypadku produkcji masowej detali.

Proces produkcji form wtryskowych jest zarówno intrygujący, jak i dość złożony. Już na etapie projektowania musimy wziąć pod uwagę wiele istotnych czynników i zależności.

Czym jest forma wtryskowa?

Forma wtryskowa to skomplikowane narzędzie, składające się z wielu elementów, umożliwiające masową produkcję wyrobów z tworzywa sztucznego. Istnieje kilka różnych typów form wtryskowych, w zależności od rodzaju układu wlewowego, liczby gniazd formujących oraz liczby płaszczyzn podziału. Każdy z tych typów form ma swoją unikalną konstrukcję, pozwalającą na produkcję małoseryjną lub masową, o różnym stopniu precyzji i jakości wykonania oraz złożoności konstrukcji wypraski.

Forma składa się z kilku elementów, takich jak:

gniazdo lub gniazda formujące;
układ wlewowy;
układ chłodzenia formy i wypraski;
układ wypychania wypraski;
układ usuwania wlewka;
elementy prowadzące i ustalające połówki formy;
napędy płyt i segmentów;
obudowa

Jak przebiega proces formowania wtryskowego?

Formowanie wtryskowe polega na wprowadzaniu ciekłego tworzywa do wnęki formy, gdzie materiał ten stwardnia i tworzy pożądany kształt lub produkt. Po zastygnięciu, wyrób jest usuwany z formy wtryskowej, wraz z układem wlewowym. Następnie układ wlewu jest odseparowywany od wypraski, co kończy proces produkcji gotowego wyrobu z tworzywa sztucznego.

Proces wytwarzania formy wtryskowej można podzielić na kilka etapów:

projektowanie detalu – pierwszym krokiem jest przygotowanie projektu detalu w wersji 2D lub 3D, w zależności od jego skomplikowania, współcześnie, projektowanie detali odbywa się często przy użyciu oprogramowania CAD 3D;
projektowanie formy – na podstawie projektu detalu oraz specyfikacji klienta dotyczącej rodzaju formy (gorącokanałowa, zimnokanałowa, jednogniazdowa, wielogniazdowa), tworzony jest szczegółowy projekt formy wtryskowej;
wytwarzanie formy i testy – na bazie projektu formy, wykonywana jest forma wtryskowa z metalu, wiele elementów formy jest standardowych i dostępnych u producentów standardowych komponentów, niestandardowe elementy, takie jak gniazda formujące, są wytwarzane indywidualnie, po złożeniu formy przeprowadza się wstępne próby wtryskiwania i, po ewentualnych poprawkach, testy końcowe u klienta na docelowych stanowiskach produkcyjnych.

Jakie zastosowanie mają formy wtryskowe?

Formy wtryskowe są używane przede wszystkim w masowej produkcji różnorodnych elementów z tworzyw sztucznych. Ich możliwości są praktycznie nieograniczone i zależą od kreatywności klienta oraz odpowiednich procesów technologicznych. Formowanie wtryskowe umożliwia produkcję zarówno prostych przedmiotów, takich jak grzebienie czy guziki, jak i bardziej skomplikowanych elementów, które mogą być częściami sprzętu AGD, komputerów, telefonów komórkowych lub wyposażenia samochodowego.